سینوزیت آلرژیک یک التهاب مزمن یا حاد سینوسها است که به دلیل واکنشهای آلرژیک به موادی مانند گرد و غبار، گرده گیاهان یا موی حیوانات ایجاد میشود و این وضعیت باعث گرفتگی بینی، ترشح مخاط، سردرد و کاهش حس بویایی میشود. برخلاف سینوزیت عفونی، این نوع سینوزیت با آنتیبیوتیک درمان نشده و نیاز به کنترل آلرژی دارد، اما میدانید چه عواملی سینوزیت آلرژیک را تشدید میکنند و چه روشهایی برای کاهش علائم آن وجود دارد؟
سینوزیت آلرژیک چیست؟
سینوزیت آلرژیک به هر گونه ناهنجاری و واکنش دستگاه ایمنی بدن به آنتی ژن های هوابردی که از طریق تنفس داخل حفره های بدن می شود، اطلاق می گردد. البته باید گفت که این پروسه با کمک گزینه های درمانی موجود برای سینوزیت تسکین پیدا می کند.
علائم سینوزیت آلرژیک
- سرفه و احتقان
- درد صورت
- گرفتگی بینی
- ترشحات بینی
- از دست رفتن حس بویایی
- خستگی و کسالت
- بوی تند دهان
- دندان درد
- افزایش دمای بدن
عوامل خطرزا دراین زمینه شامل:
- داشتن هرگونه اختلال و ناهنجاری در حفره بینی
- قرار گرفتن مداوم در معرض آلودگی
- تب یونجه یا سایر بیماری های آلرژیکی
- ابتلا به بیماری هایی مانند فیبروز کیستیک، اختلال در سیستم ایمنی بدن یا برگشت اسید معده
تشخیص سینوزیت آلرژیک
پزشک ابتدا سابقه پزشکی بیمار را بررسی کرده و علائم وی را ارزیابی میکند، پزشک جهت تشخیص سینوزیت آلرژیک ممکن است از بیمار سوالاتی را بپرسد تا مطلع شود که بیماری ناشی از علت آسم، آلرژی بینی یا همان رینیت آلرژیک و یا عفونت مزمن دندانی است.
برای تأیید این که سینوزیت به علت آلرژی ایجاد شده است، پزشک انجام آزمونهای آلرژی را نیز توصیه میکند که این آزمایشها شامل آزمایش پوستی و آزمایش خون برای اندازهگیری سطح ایمونوگلوبولین است.
در بعضی موارد، برای ارزیابی بهتر سینوسها، پزشک عکس برداری با سیتیاسکن یا MRI را تجویز میکند. این تصاویر التهاب یا عفونت در سینوسها را نشان داده و به پزشک کمک میکنند تا علت دقیق سینوزیت را شناسایی کند.
پیشگیری از سینوزیت آلرژیک چگونه است؟
عللی که موجب آلرژی تنفسی خواهد شد باعث ایجاد سینوزیت آلرژیک نیز می شود که به منظور پیشگیری از این عارضه بهتر است که شخص از عوامل تحریک کننده همچون، دود سیگار، هوای سرد، بوی ادکلن و… دور باشد.
- هوای سرد و خشک موجب تحریک سینوسها و بدتر شدن علائم آلرژی میشود، بنابراین، سعی کنید در فصول سرد از ناحیه سینوس ها را گرم نگه دارید.
- انجام ورزش به طور منظم به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش خطر ابتلا به آلرژیها و سینوزیت کمک میکند.
- رژیم غذایی متعادل با مواد مغذی و ویتامینها به تقویت سیستم ایمنی کمک میکند.
- استفاده از فیلترهای هوای HEPA در خانه و محل کار برای کاهش میزان آلرژنهای موجود در هوا مفید است.
- شستن ملافهها و لباسها با آب داغ برای حذف آلرژنها، به ویژه گردهها یا موی حیوانات خانگی، از راهکارهای موثر است.
درمان سینوزیت آلرژیک
درمان این بیماری به دو روش دارودرمانی و جراحی تقسیم می شود که در ادامه به طور کامل بررسی خواهد شد:
دارو درمانی
داروها برای درمان این بیماری به سه نوع مختلف تقسیم می شود که عبارتند از:
استروئیدها
بیمار از این استروئیدها یا به صورت اسپری کورتیکواستروییدی یا قطره استفاده میکندُ در صورتی که پزشک قطره را تجویز نماید، بیمار موظف است که بر روی غشاء مخاطی استفاده کند که برای انواع سینوزیت مزمن این نوع قطره مناسب است. اما اگر استروئید به صورت قرص خوراکی توصیه شود ممکن است مقداری دارای عوارض جانبی باشد.
آنتی بیوتیک ها و قرص های مسکن
متخصص گوش و حلق و بینی به مدت 3 الی 4 هفته قرص آنتی بیوتیک را برای مدتی جهت ارزیابی کامل وضعیت سالم تجویز میکند و قرص های مسکن نیز می تواند ایبوپروفن یا استامینوفن باشد.
داروهای ضدقارچی
به ندرت پیش آمده که اگر بیمار سینوزیتش به علت عفونت های قارچی عود کرده باشد، پزشک داروهای ضد قارچی را برایش تجویز نماید.
درمان جراحی
درصورتی که بیمار تحت درمان دارویی بوده و نتیجه ای نداشته است، باید گزینه بعدی یعنی درمان با جراحی را انتخاب کند البته بانظر پزشک باید صورت گیرد.
جراحی سینوزیت آلرژیک همیشه با بیهوشی عمومی رخ می دهد و اگر جراحی با سینوس توسط آندوسکوپی صورت بگیرد در آن صورت بدین گونه خواهد بود که جراح یک لوله بسیار نازک را که دوربینی در یک طرف آن متصل است را وارد بینی بیمار می کند تا به راحتی تمام جزئیات داخل را مورد بررسی قرار دهد سپس به راحتی قادر است که سینوس بیمار را باز کرده و با استفاده از ابزار اقدامات لازم را انجام دهد.
پزشک در این روش به راحتی هرگونه ضایعاتی که باعث آزار بیمار می شود از جمله پولیپ بزرگ بینی را بردارد و راهها و حفرات را برای بیمار باز کند.
جراحی سینوزیت آلرژیک دارای عوارض جانبی است؟
باید بگوییم که هر جراحی عوارض جانبی خود را دارد، در نتیجه سینوزیت آلرژیک نیز دارای عوارض خود است. برخی از عوارضی که برای بیمار ممکن است در طول جراحی رخ دهد، به شرح زیر است:
- احساس درد
- خونریزی از بینی
- عفونی شدن بینی
- پوسته پوسته شدن نواحی داخلی بینی
شایان ذکر است که بگوییم این عوارض موقتی است اما اگر ادامه دار و تشدید پیدا کند، حتما باید در اسرع وقت به متخصص گوش و حلق و بینی خود مراجعه نماید و علت را بررسی کند چرا که ممکن است به دارو یا روش دیگری نیاز داشته باشد. البته این موضوع باید از سوی پزشک مورد تایید باشد و بیمار خودسرانه عمل ننماید.
درمان خانگی
به هرگونه روشی که جراحی و مصرف دارو در آن وجود نداشته باشد، درمان خانگی اطلاق می شود. برخی از روش های رایج شامل گرم نگه داشتن صورت، استفاده از محلول آب و نمک، مصرف انواع غذاها و داروهای گیاهی، دانه کاروم، روغن آرگان، استفاده از ادویه های متنوع، طب سنتی است.
اهمیت درمان سینوزیت آلرژیک
این بیماری در صورتی که درمان نشود، عوارضی را برای فرد به همراه دارد یکی از آن ها عفونت است، اگرعفونت بعد از 1 الی 2 هفته درمان نشود و بیمار در این مورد اهمال ورزد، سینوزیت به عفونت تبدیل شده و باعث انتشار این عفونت به دیگر قسمت ها می شود و درمان بسیار مشکل خواهد شد و خطرات جبران ناپذیری را برای فرد به همراه خواهد آورد. بنابراین فرد باید حتما برای درمان به یک متخصص باتجربه و ماهر مراجعه کند تا برای درمان از تمام ترفندها جهت کاهش خطر سینوزیتی استفاده شود.
سوالات متداول
اگر علائم سینوزیت آلرژیک شما بیش از یک هفته طول کشید، بدتر شد یا با تب بالا، درد شدید صورت، تغییر رنگ ترشحات بینی همراه بود، باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین، اگر علائم آلرژی شما به طور مداوم ادامه پیدا میکند یا باعث مشکلاتی مانند خواب بد یا کاهش کیفیت زندگی میشود، مشاوره با پزشک الزامی است.
داروهای ضدالتهابی مانند کورتیکواستروئیدها به کاهش التهاب و علائم سینوزیت آلرژیک کمک میکنند. این داروها در قالب اسپری بینی تجویز میشوند و در کاهش التهاب سینوسها و تسکین علائم موثرند.
در نهایت…
درمان سینوزیت آلرژیک شامل کنترل علائم آلرژی، کاهش التهاب سینوسها و پیشگیری از عود بیماری است. استفاده از داروهایی مانند آنتیهیستامینها، اسپریهای بینی کورتیکواستروئیدی و شستشوی بینی میتواند به تسکین علائم کمک کند. همچنین، شناسایی و اجتناب از آلرژنها، ایجاد محیط زندگی تمیز و استفاده از دستگاههای رطوبتساز میتواند در پیشگیری از بروز سینوزیت آلرژیک موثر باشد. در صورت عدم بهبود، مراجعه به پزشک ضروری است.