خرخر شبانه فقط یک صدای آزاردهنده است یا نشانهای از یک مشکل جدی؟ بسیاری از افراد خرخر را نادیده میگیرند، در حالی که نشانهای از اختلالات تنفسی مانند آپنه خواب است، خوشبختانه راههای مؤثری برای درمان خرخر وجود دارد؛ از تغییر سبک زندگی و کاهش وزن گرفته تا استفاده از وسایل کمکی خواب یا حتی درمانهای پزشکی، اما چه روشی برای شما مناسبتر است؟ همیشه نیاز به مراجعه به پزشک هست؟ پاسخ این سوالات دکتر جهانگیر قربانی در این مقاله بررسی خواهند کرد.
خرخر یا خرناس چیست؟
خروپف یا خرناس یا خرخر اصطلاحاتی هستند که اغلب بیانگر بروز یک صدای ناخوشایند در هنگام خواب و در ارتباط با تنفس است، خرخر عموما باعث آزار و بدخوابی همسر یا دوستان و افراد خانواده میشود.
نکته مهم اینست که در برخی افراد، خرخر اولین و مهمترین علامتی است که نشان می دهد فرد دچار آپنه یا توقف انسدادی تنفس در حین خواب است، یعنی هنگام خواب، مسیر تنفس دچار تنگی و یا حتی انسداد میشود که خود را با خرخر، آپنه یا ایست تنفس نشان میدهد و البته تمام بیمارانی که خرخر میکنند دچار ایست تنفسی یا آپنه نیستند.
هرچه خواب عمیق تر می شود، عضلات اطراف حلق و زبان شل می شوند و در نتیجه موقع دم، دچار کلاپس یا افتادگی شده و راه هوایی تنگ تر می شود و زمانی که عبور هوا کاهش یابد، موجب ایجاد ارتعاش در بافتهای اطراف می شود و به صورت خرخر شنیده می شود.
دلایل خرخر و ایست تنفسی خواب
قبل از درمان خرخر بهتر است با علت های مختلف آن در بزرگسالان و کودکان آشنا شویمT در آقایان نسبت به خانم ها مخصوصا آقایان چاق خرخر یا خرناس کشیدن بیشتر مشاهده می شود , در کودکان علت خرخر کردن ممکن است بزرگی لوزه ها باشد.
انحراف بینی و بزرگی شاخک های بینی نیز یکی دیگر از علت های شایع خرخر hsj، که به راحتی قابل درمان است، در زیر به برخی دیگر از علل بروز این عارضه اشاره شده است:
اضافه وزن
اضافه وزن باعث تجمع چربی در اطراف گردن میشود و این چربی به راههای هوایی فشار وارد میکند، در نتیجه عبور هوا سختتر شده و لرزش بافتها باعث خرخر میشود.
کوچکی چانه و پایین بودن آن
کوچکی یا عقببودن چانه میتواند راه هوایی گلو را تنگ کند و زبان را به عقب براند، که این وضعیت باعث انسداد نسبی مسیر تنفس و در نتیجه خرخر در خواب میشود.
انحراف تیغه بینی
انحراف تیغه بینی باعث مسدود شدن یک یا هر دو سوراخ بینی میشود و تنفس را دشوار میکند و این مشکل جریان هوا را کاهش داده و یکی از دلایل خرخر شبانه است.
پولیپ بینی
پولیپ بینی تودهای نرم و غیرسرطانی است که در مسیر بینی یا سینوسها رشد میکند و با انسداد راه تنفسی، میتواند باعث خرخر، گرفتگی بینی و کاهش بویایی شود.
بزرگی لوزه و لوزه سوم
بزرگی لوزهها یا لوزه سوم میتواند مسیر تنفس را در خواب تنگ کند و باعث خرخر، تنفس دهانی و حتی وقفه تنفسی در کودکان و بزرگسالان شود.
نقش لیزر در درمان خرخر
سینوزیت
سینوزیت و رینیت با التهاب و تورم سینوسها باعث انسداد راههای تنفسی بینی میشود که میتواند تنفس را دشوار کرده و به خرخر شبانه یا تنفس دهانی منجر شود.
بزرگی زبان
بزرگی زبان میتواند در هنگام خواب به عقب بیفتد و راه هوایی گلو را مسدود کند، که این موضوع باعث خرخر یا حتی وقفه تنفسی هنگام خواب میشود.
بزرگی یا آویزان بودن کام
بزرگی یا آویزان بودن کام نرم باعث لرزش بافتهای گلو هنگام تنفس در خواب میشود و این لرزش علت شایع خرخر شبانه در بسیاری از افراد است.
دراز بودن زبان کوچک
باعث انسداد نسبی راه هوایی در گلو میشود و با لرزش هنگام تنفس در خواب، منجر به خرخر و گاهی مشکلات تنفسی مانند آپنه خواب میشود.
چسبندگی های داخل بینی
چسبندگیهای داخل بینی میتواند باعث انسداد مسیر هوایی شود، تنفس را سخت کند و منجر به خرخر، گرفتگی بینی و کاهش کیفیت خواب شود.
آلرژِی
باعث التهاب و تورم مخاط بینی میشود که مسیر تنفس را تنگ کرده و منجر به گرفتگی بینی، خرخر و تنفس دهانی در خواب میگردد.
بیشتر بخوانید:
تشخیص علت خرخر شبانه
بسیاری از افراد نسبت به خرخر کردن خود بی توجه هستند و برای درمان آن اقدامی نمی کنند، همانطور که گفتیم خرخرهایی که همراه با علایم انسدادی هستند و باعث بروز مشکلات تنفسی می شوند، نیاز به درمان دارند.
برای تشخیص و درمان خرخر باید به یک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نمایید تا با بررسی و معاینات لازم تشخیص داده شود که علت خرخر کردن چیست، بررسی و ارزیابی برای تشخیص خرخر در اطفال و بزرگسالان متفاوت است، برای تشخیص خرخر متخصص گوش و حلق و بینی بر روی بینی، لوزه ها، زبان، کام، و فک بررسی و معاینات لازم را انجام می دهد.
درمان خرخر شبانه
در بسیاری از موارد، خرخر نشان دهنده اختلال انسدادی خواب یا در واقع آپنه و ایست تنفس هنگام خواب است و مطالعات مختلف نشان داده اند که افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب در مقایسه با افرادیکه این مشکل را ندارند، طول عمر کمتری دارند، بنابراین درمان و کنترل بیماری برای داشتن یک زندگی نرمال الزامیست.
روشهای درمانی بسیار متنوع بوده و تصمیم گیری برای مداخلات درمانی بر اساس شدت آپنه، وضعیت بیمار و همینطور علایق وی انجام میگیرد، برای درمان خرخر می توان از روش های زیر استفاده کرد:
کاهش وزن
در اغلب موارد اولین توصیه کم کردن وزن است، یکی از علت های بروز خرخر اضافه وزن است، در واقع بین خرخر و وزن اضافه رابطه مستقیمی وجود دارد و طبق تحقیقات انجام شده در این زمینه افرادی که اضافه وزن دارند و از چاقی رنج می برند، در اکثر موارد مشکل خرخر کردن را دارند.
ترک سیگار
کاهش وزن در کم کردن خرخر نقش بسیار مهمی دارد، از این رو به افرادی که اضافه وزن دارند توصیه می شود که با رژیم های غذایی و ورزش کردن، وزن خود را کاهش دهند.
تغییر وضعیت خواب
نحوه خوابیدن در بروز خرخر بسیار تاثیر گذار است، در حالت خوابیده به پشت در بیشتر موارد خرخر تشدید می شود و در هنگام خوابین با تغییر وضعیت خواب می توانید خرخر را کاهش دهید، خوابیدن به طرفین خرخر را کم می کند.
به همین علت در هنگام استراحت افرادی که سابقه خرخر کردن و خرناس کشیدن را دارند، سعی نمایند که از خوابیدن به پشت پرهیز کنند و به طرفین بخوابند و همچنین زیر سر خود را به گونه ای تنظیم کنید که باعث ایجاد خرخر نشود.
قطع مصرف برخی از داروها و استفاده نکردن از الکل
مصرف برخی از داروهای خواب آور سبب تشدید خرخر می شود، توصیه می شود در مواردی که مصرف این داروها ضرورت ندارد، با تایید پزشک قطع گردد و به هیچ عنوان بدون نسخه داروی خاصی را مصرف نکنید، همچنین مصرف الکل موجب تشدید علائم خرخر می شود، در افرادی که سابقه خرخر کردن دارند توصیه می شود از مصرف الکل پرهیز شود.
توجه به بهداشت خواب
نظم در ساعت خواب بسیار مهم است و توصیه میشود از دیر خوابیدن اجتناب شود، همچنین در زمان خواب توصیه می شود که ازانجام موارد زیر اجتناب کنید:
- خوردن غذاهای سنگین
- استفاده از موبایل
- دیدن فیلمها یا بازیهای هیجان انگیز قبل از خواب
از بین بردن غبغب
غبغب یکی دیگر از علت های خرخر کردناست که این حالت بیشتر در افرادی که چاق هستند و اضافه وزن دارند مشاهده شده است و برای از بین بردن غبغب روش های مختلفی ارائه شده است که با بکارگیری آن ها می توانید ظاهر زیبایی را در ناحیه زیر گردن خود ایجاد نمایید و علائم خرخر را کاهش دهید.
درمان بیماری های زمینه ای
ممکن است پزشک با بررسی شرح حال بیمار متوجه یک بیماری شود که زمینه ساز خرخر است، درمان برخی از بیماری ها مانند کم کاری تیروئید موجب بهبود علایم می شود.
درصورتی که علت خرخر انسداد بینی باشد باید در ابتدا تشخیص داده شود که انسداد در کدام قسمت از مسیر تنفسی است و سپس درمان های لازم صورت گیرد و در صورتی که انحراف تیغه بینی باعث ایجاد خرخر و قطع تنفس باشد، در این حالت با یک جراحی کوچک در بینی انحراف بینی برطرف می شود .
بزرگی شاخک های بینی یکی دیگر از علت های قطع تنفس و ایجاد خرخر است که با استفاده از دستگاه RF می توان شاخک های بزرگ بینی را کوچک کرد و مشکل قطع تنفس و خرخر را برطرف نمود و با استفاده از این دستگاه در کوچک کردن شاخک های بینی دیگر نیازی به بی هوشی و بستری نیست، این روش کاملا بصورت سرپایی انجام می گیرد.
در مواردی که علت بروز خرخر و قطع تنفس، وجود یک ضایعه یا تومور در داخل بینی باشد باید با استفاده از جراحی تومور برداشته شود.
استفاده از پروتزهای خاص دندانی
در این روش با استفاده از پروتزهای خاص دندانی، فک پایین یا زبان به جلو کشیده میشود و کمک می کند مسیر هوا باز شود.
استفاده از CPAPA
با استفاده از ماسک دهانی یا بینی، هوا با فشار مثبت به درون راه تنفس وارد میشود، ضمن کنترل خرخر، ایست تنفسی خواب هم بهتر میشود، این روش موثرترین راه درمان آپنه انسدادی خواب است و نیازی به جراحی ندارد.
تقویت عضلات حلق
در بعضی از بیماران، تقویت عضلات حلق به کاهش خرخر کمک می کند.
جراحی
روشهای جراحی طیف وسیعی از اقدامات کوچک تا بزرگ با استفاده از بیحسی موضعی تا بیهوشی عمومی را شامل می شود، این روش ها در نواحی بینی، سینوسها، دریچه های بینی، کام، زبان کوچک، لوزه ها، حلق، زبان، حنجره و فک انجام می شود.
جراحی ممکن است با استفاده از لیزر، آر اف، کوتر، برش استخوان، روبات و موارد دیگر باشد، قبل از جراحی محل انسداد باید از طریق اندوسکوپی خواب مشخص شود و انتخاب روش جراحی مناسب بسیار مهم است، چرا که جراحی در همه بیماران مفید نیست.
درمان خرخر در اطفال
برای درمان ابتدا بایستی به علت خرخر کودکان بپردازیم، که در بیشتر مواقع بزرگی لوزه ها است و برای بهبود علایم خرخر در اطفالان از داروهایی در دوز سنین پایین استفاده می شود، در صورتی که با روش دارو درمانی علائم خرخر بهبود پیدا نکرد، نیاز به جراحی و برداشتن لوزه است.
در صورتی که در زمینه درمان خرخر نیاز به مشاوره با دکتر جهانگیر قربانی دارید از طریق فرم زیر با ما در تماس باشید.
سوالات متداول
خیر، اما خرخر همراه با وقفه تنفسی (آپنه خواب) میتواند خطرناک باشد و نیاز به بررسی تخصصی دارد.
بله، خوابیدن به پهلو از عقب افتادن زبان و انسداد راه هوایی جلوگیری میکند.
اگر خرخر همراه با خستگی روزانه، وقفه تنفسی، یا خواب آشفته باشد، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.
در نهایت…
درمان خرخر شبانه اهمیت زیادی در بهبود کیفیت خواب و سلامت عمومی دارد و با تغییر سبک زندگی مانند کاهش وزن، ترک سیگار و خوابیدن به پهلو میتوان بسیاری از موارد را کنترل کرد، در صورت خرخر شدید یا همراه با وقفه تنفسی، مراجعه به پزشک و استفاده از درمانهای تخصصی مانند دستگاه CPAP یا جراحی ضروری است و پیگیری درمان به موقع، از عوارض جدی جلوگیری میکند و خواب آرامتری را فراهم میآورد.
سلام.باعرض خسته نباشید وآرزوی داشتن بهترین هارو براتون,خاستم بگم آقای دکتر من الان نزدیک به چندین سال هس که گلوم همش میخاره و جدیدا به محض اینکه گلوم رو با قروچ قروچ کردن میخارونم باعث خون شدن میشه درواقع اکثراوقات خون هست میخاستم محبت کنید علتش رو بهم بگید.محمدازکرمان.۲۷ساله.باتشکر.
سلام
احتمالا نوعى حساسيت است. از غذاهاى محرك و حساسيت زا اجتناب كنند. در صورت عدم بهبود نياز به مراجعه است.
سلام خسته نباشید پسرم 28,روزشه از15روزگی شروع شد دکتر گفت سرماخوردگی نیست خیلی اذیت میشه فقط قطره میزنم
با سلام من هرچند وقت یه بار به شدت خرخر میکنم و اونقدر صدای خرخرم بلنده که خودم هم نمیتونم بخوابم چه برسه اطرافیان اختلال خواب میگیریم انحراف بینی دارم ولی فشار خونم دارم ممکنه از اینها باشه چطوری میتونم درمان کنم از عمل بینی هم میترسم و هم اینکه ممکنه خوب نشم و ظاهرم هم بدتر بشه لطفا راهنمایی کنید
با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید دوست عزیز